بررسی رابطه بیان دو نشانگر bcl-۲ و cox-۲ در لیکن پلان دهانی

بررسی رابطه بیان دو نشانگر bcl-2 و cox-2 در لیکن پلان دهانی         دکتر نسیم تقوی1- دکتر نازنین مهدوی2 - دکتر مریم شهلا3   1- استادیار گروه آموزشی آسیب شناسی دهان و فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، تهران، ایران   2- متخصص آسیب شناسی دهان و فک و صورت   3- دستیار گروه آموزشی آسیب شناسی دهان و فک و صورت دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهیدبهشتی، تهران، ایران     چکیده   زمینه و هدف : cyclooxygenase-2 (cox-2) آنزیم اصلی در فرآیندهای التهابی است. افزایش همزمان b cell cll/lymphoma-2 (bcl-2) و cox-2 در برخی بدخیمیها نشان داده شده است. هدف از انجام این مطالعه بررسی رابطه بروز این دو نشانگر در لیکن پلان دهانی ( olp ) و نقش احتمالی آنها در بروز تغییرات دیسپلاستیک می باشد .   روش بررسی: این مطالعه آزمایشگاهی بر روی 47 بلوک پارافینی با تشخیص olp و 16 نمونه irritation fibroma (گروه شاهد) انجام گردید و مارکرهای cox-2 و bcl-2 از طریق رنگ آمیزی ایمونوهیستوشیمی در نمونه های فوق مورد ارزیابی قرار گرفتند . از نمونه های کولیت اولسراتیو برای کنترل مثبت cox-2 و از بافت لوزه برای bcl-2 استفاده شد. از ضریب همبستگی spearman جهت استنباط بین بروز مارکرها cox-2 و bcl-2 با شدت دیسپلازی و سایر پارامترهای هیستولوژیک استفاده گردید. از آزمون mann-whitney جهت مقایسه دو گروه مورد و شاهد استفاده شد.   یافته ها: در بررسی حاضر بین شدت انفیلترای التهابی تحت اپیتلیالی و شدت دژنرسانس میعانی لایه بازال ارتباط معنادار به دست آمد (048/0= p ). تفاوت معنادار در بیان دو مارکر bcl-2 و cox-2 در دو گروه مورد و شاهد تنها در مورد انفیلترای التهابی تحت اپی تلیالی مشاهده شد (003/0= p ، 001/0 < p ). میزان و شدت بیان دو نشانگر فوق در ارتشاح التهابی تحت اپی تلیالی با یکدیگر نیز ارتباط معناداری نشان دادند (013/0= p ، 019/0= p ).   نتیجه گیری: نتایج به دست آمده نشانگر نقش مؤثر bcl-2 در کاهش اپوپتوز در ارتشاح التهابی بر خلاف اپیتلیوم است. همچنین با توجه به نتایج فوق، شاید بتوان ادعا کرد که این دو نشانگر به صورت غیر مستقیم از طریق تداوم التهاب سبب بروز تخریب لایه بازال و فعال شدن مکانیسم های کارسینوژنز مرتبط با آن باشد .   کلید واژه‎ها: bcl-2 ، cox-2 ، لیکن پلان دهانی   وصول مقاله: 18/3/1392 اصلاح نهایی: 1/7/1392 پذیرش مقاله: 16/8/1392   نویسنده مسئول : دکتر نازنین مهدوی، متخصص آسیب شناسی دهان و فک و صورت e.mail: [email protected]